Akciğer Mantar Enfeksiyonu (Pulmoner Fungal Enfeksiyon) Tedavisi
Akciğerdeki mantar enfeksiyonunun tedavisi, enfeksiyonun türüne, şiddetine, hastanın genel sağlık durumuna ve bağışıklık sisteminin durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi genellikle uzun sürelidir ve bir göğüs hastalıkları uzmanı tarafından yönetilmelidir.
Tedavi Yaklaşımları
- Antifungal İlaçlar: Tedavinin temelini oluşturur. Bu ilaçlar, mantar hücrelerini öldürerek veya çoğalmalarını durdurarak etki gösterir. En yaygın kullanılan antifungal ilaçlar şunlardır
- Azoller:(Örn: Flukonazol, Itrakonazol, Vorikonazol, Pozakonazol, İzavukonazol) Genellikle ilk tercih olarak kullanılırlar. Hap şeklinde veya damar yoluyla (IV) uygulanabilirler.
- Ekinokandinler:(Örn: Kaspofungin, Mikafungin, Anidülafungin) Genellikle damar yoluyla verilir ve özellikle invaziv mantar enfeksiyonlarında veya azollere dirençli durumlarda kullanılır.
- Polienler:(Örn: Amfoterisin B) Güçlü bir antifungal olmasına rağmen, böbrekler üzerinde toksik etkisi olabilir. Bu nedenle genellikle ciddi, yaşamı tehdit eden enfeksiyonlarda veya diğer ilaçlara yanıt alınamadığında kullanılır. Lipozomal formları daha az yan etkiye sahiptir.
Enfeksiyon Türüne Göre Tedavi Seçenekleri
- Aspergilloz (En Yaygın Tür):
- İnvaziv Pulmoner Aspergilloz: Vorikonazol genellikle birinci basamak tedavidir. Alternatif olarak İzavukonazol, Amfoterisin B veya ekinokandinler kullanılabilir. Tedavi süresi en az 6-12 hafta olabilir.
- Kronik Pulmoner Aspergilloz: Uzun süreli (genellikle ömür boyu) Itrakonazol veya Vorikonazol tedavisi gerekebilir.
- Aspergilloma (Mantar Topu): Eğer kanama varsa, cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir. Antifungal ilaçlar tek başına genellikle yeterli değildir.
- Kriptokokkoz: Genellikle Amfoterisin B ve Flusitozin kombinasyonu ile başlanır, ardından Flukonazol ile idame tedavisine geçilir.
- Histoplazmoz, Koksidiyoidomikoz, Blastomikoz (Endemik Mantar Enfeksiyonları): Hafif vakalar kendiliğinden iyileşebilir. Orta veya şiddetli vakalarda Itrakonazol veya Amfoterisin B kullanılır.
- Kandida Enfeksiyonları: Flukonazol veya ekinokandinler tercih edilir.
- Pnömosisitis jirovecii (Zatürresi): Bu, teknik olarak bir mantardan ziyade bir mantar benzeri organizmadır. Tedavide Trimethoprim-Sulfamethoxazole (TMP-SMX) kullanılır.
Diğer Tedavi Yöntemleri
- Cerrahi Müdahale: Aşağıdaki durumlarda gerekli olabilir
- İlaç tedavisine yanıt vermeyen büyük mantar topu (aspergilloma).
- Akciğer dokusunda ciddi hasar veya nekroz (ölü doku).
- Şiddetli kanama.
- Enfeksiyonun sınırlı bir bölgede olması ve cerrahi ile tamamen çıkarılabilme ihtimali.
- Destekleyici Bakım:
- Oksijen tedavisi (nefes darlığı varsa).
- Ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar.
- Yeterli beslenme ve sıvı alımı.
- Altta yatan bağışıklık sistemini baskılayıcı bir hastalık varsa (örn: HIV, kanser), bu durumun kontrol altına alınması.
Önemli Uyarılar
- Antifungal ilaçların ciddi yan etkileri olabilir (karaciğer ve böbrek toksisitesi gibi). Tedavi süresince düzenli kan testleri ile takip şarttır.
- İlaç tedavisi genellikle aylar, hatta bazen yıllar sürebilir. İlacı doktorun önerdiği süre ve dozda kesintisiz kullanmak çok önemlidir.
- Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonları ve kalıcı akciğer hasarını önlemede hayati öneme sahiptir.
- Bu bilgiler genel bir rehberdir. Kesin tanı ve tedavi planı için mutlaka birGöğüs Hastalıkları Uzmanınabaşvurmalısınız.
|
.webp "Verem Belirtileri ve Tedavisi")
