Akciğer adenokarsinom metastazı nasıl oluşur?

Akciğer adenokarsinomunun yayılım mekanizması, tümör hücrelerinin orijinal bölgeden ayrılarak uzak organlara ulaşmasını sağlayan biyolojik süreçleri içerir. Bu karmaşık yolculuk, hücrelerin çevre dokuları istilasıyla başlayıp yeni tümör odaklarının oluşumuyla sonuçlanan ardışık evrelerden oluşur.

20 Kasım 2025

Akciğer Adenokarsinomunda Metastaz Süreci


Akciğer adenokarsinomu, akciğerin salgı yapan hücrelerinden (genellikle periferik bölgelerdeki alveol hücrelerinden) köken alan ve en yaygın akciğer kanseri türüdür. Metastaz, bu tümör hücrelerinin orijinal tümörden ayrılarak vücudun diğer bölgelerine yayılmasıdır. Bu süreç, bir dizi karmaşık ve ardışık adımdan oluşur:

  • Yerel İstila (Invazyon): Tümör hücreleri, çevrelerindeki bazal membranı ve destek dokusunu (ekstraselüler matrisi) parçalayarak istila eder. Bunu, proteaz adı verilen enzimler (örneğin, matriks metalloproteinazlar - MMP'ler) salgılayarak yaparlar.
  • İntravazasyon: Tümör hücreleri, istila ettikleri bölgedeki kan damarlarına (venüller) veya lenf damarlarına girer. Bu, damar duvarını aşarak dolaşım sistemine katılmalarıdır.
  • Dolaşımda Hayatta Kalma: Kan veya lenf dolaşımına giren tümör hücreleri, burada bağışıklık sistemi hücrelerinden (özellikle doğal öldürücü -NK- hücreleri ve T hücreleri) kaçınmak ve hemodinamik streslere (kan akışının yarattığı basınç) dayanmak zorundadır. Genellikle trombositlerle etkileşime girerek bir "mikroemboli" oluşturup kendilerini korumaya çalışırlar.
  • Ekstravazasyon: Dolaşım sistemindeki tümör hücreleri, hedef organın (örneğin, beyin, kemik, karaciğer, böbreküstü bezi) kılcal damarlarına ulaştığında, damar duvarından tekrar çıkarak hedef organın dokusuna girerler.
  • Mikroçevreye Uyum ve Kolonizasyon: Ekstravazasyon sonrası, hedef organdaki tümör hücreleri, uyku halinde (dormant) kalabilir veya çoğalmaya başlayarak "mikrometastaz" odakları oluşturabilir. Başarılı bir kolonizasyon için, hücrelerin yeni mikroçevrelerinde hayatta kalmalarını sağlayan büyüme faktörlerine ihtiyaçları vardır. Bu aşama genellikle metastaz sürecinin en verimsiz olduğu ve birçok tümör hücresinin başarısız olduğu basamaktır.
  • İkincil (Sekonder) Tümör Büyümesi: Mikrometastazlar, kendi kan damarlarını oluşturarak (anjiyogenez) beslenmeye başlar ve gözle görülür, klinik olarak tespit edilebilir metastatik tümörlere dönüşür.

Akciğer Adenokarsinomunda Metastazın Özellikleri


Akciğer adenokarsinomu, özellikle kemik, beyin, karaciğer ve böbreküstü bezlerine metastaz yapma eğilimindedir. Bu yayılım modeli, kısmen tümör hücrelerinin yüzeyindeki belirli reseptörler (örneğin, kemotaktik faktörlere ve yapışma moleküllerine bağlananlar) ve hedef organların mikroçevresinin tümör hücrelerinin büyümesini destekleyici özellikte olması ile açıklanır. Ayrıca, tümör hücreleri, metastazdan sorumlu genetik mutasyonlar (örneğin, EGFR, KRAS, ALK mutasyonları) taşıyabilir ve bu da onların yayılma kapasitesini etkiler.

Özetle


Akciğer adenokarsinom metastazı, tümör hücrelerinin orijinal yerinden ayrılıp dolaşım sistemine girmesi, burada hayatta kalması, uzak bir organa yerleşmesi ve orada yeni bir tümör oluşturması şeklinde gerçekleşen, çok aşamalı ve dinamik bir süreçtir. Bu süreç, tümör hücreleri ile vücudun mikroçevresi arasındaki karmaşık etkileşimler tarafından yönetilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;