Akciğere giden damar tıkanıklığına ne denir?

Akciğer damarlarında ani tıkanıklıkla ortaya çıkan pulmoner emboli, hayati risk taşıyan acil bir durumdur. Genellikle bacaklardaki pıhtıların akciğere ulaşmasıyla gelişen bu tablo, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Risk faktörleri, tanı yöntemleri ve modern tedavi seçenekleri hakkında detaylı bilgi edinmek, bu ciddi sağlık sorununun erken fark edilmesinde hayat kurtarıcı olabilir.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Akciğere Giden Damar Tıkanıklığı: Pulmoner Emboli

Akciğere giden damarlarda oluşan tıkanıklık, tıp dilinde "pulmoner emboli" (PE) olarak adlandırılır. Bu durum, genellikle vücudun başka bir bölgesinden (çoğunlukla bacaklardaki derin venlerden) koparak akciğer atardamarlarını tıkayan bir kan pıhtısı (tromboemboli) nedeniyle meydana gelir. Pulmoner emboli, ani başlangıçlı ve hayatı tehdit edebilen ciddi bir tıbbi acil durumdur.

Pulmoner Embolinin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Derin Ven Trombozu (DVT): Bacak veya pelvis bölgesindeki derin toplardamarlarda oluşan pıhtıların kopması ve akciğere ulaşması en yaygın nedendir.
Uzun Süreli Hareketsizlik: Uzun süreli yatak istirahati, uzun uçak veya araba yolculukları.
Cerrahi Operasyonlar: Özellikle kalça veya diz protezi ameliyatları gibi büyük cerrahiler.
Kanser: Bazı kanser türleri ve kemoterapi, pıhtılaşma riskini artırır.
Kalp Yetmezliği
Genetik Pıhtılaşma Bozuklukları
Obezite
Sigara Kullanımı
İleri Yaş
Gebelik ve Doğum Sonrası Dönem
Doğum Kontrol Hapları veya Hormon Replasman Tedavisi

Belirti ve Semptomlar

Belirtiler, tıkanıklığın boyutuna ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Nefes Darlığı: Ani başlangıçlı ve genellikle egzersizle ilişkisiz.
Göğüs Ağrısı: Derin nefes almakla, öksürmekle veya yemek yemekle şiddetlenen keskin bir ağrı.
Öksürük: Kanlı balgam (hemoptizi) görülebilir.
Hızlı veya Düzensiz Kalp Atışı (Çarpıntı)
Baş Dönmesi, Bayılma veya Senkop
Aşırı Terleme
Ateş
Bacaklarda Ağrı, Şişlik veya Kızarıklık (DVT belirtisi)

Tanı Yöntemleri

Tanı, hastanın öyküsü, fizik muayene ve çeşitli görüntüleme yöntemleriyle konur.

D-Dimer Kan Testi: Kandaki pıhtılaşma ürünlerini ölçer.
Göğüs Röntgeni: Diğer nedenleri dışlamak için kullanılır.
Bilgisayarlı Tomografik Anjiyografi (BT Anjiyo): Tanıda en sık kullanılan ve en kesin yöntemdir.
Ventilasyon/Perfüzyon (V/Q) Sintigrafisi: Akciğerdeki hava akımı ve kan akımını değerlendirir.
Akciğer Anjiyografisi: Altın standart olarak kabul edilir ancak daha invaziv bir yöntemdir.
Ekokardiyografi: Kalbin işlevini ve pıhtının kalp üzerindeki etkisini değerlendirir.
Bacak Doppler Ultrasonu: DVT varlığını araştırmak için kullanılır.

Pulmoner Emboli Tedavisi

Tedavinin amacı, pıhtının büyümesini engellemek, yeni pıhtı oluşumunu önlemek ve hayati tehlikeyi ortadan kaldırmaktır.

Antikoagülan İlaçlar (Kan Sulandırıcılar): Standart tedavidir. Pıhtının büyümesini ve yeni pıhtı oluşumunu engeller. Başlangıçta enjeksiyon formunda (heparin), daha sonra hap formunda (warfarin, dabigatran, rivaroxaban) verilir.
Trombolitik Tedavi (Pıhtı Eritici İlaçlar): Hayati risk taşıyan masif pulmoner emboli durumlarında, pıhtıyı hızla eritmek için kullanılır. Kanama riski yüksek olduğundan dikkatle uygulanır.
Cerrahi veya Girişimsel Yöntemler: Trombolitik tedavinin uygun olmadığı hastalarda, kateter yoluyla pıhtının çıkarılması (embolektomi) veya ana damarlara filtre yerleştirilmesi gibi yöntemler uygulanabilir.

Önleme Yöntemleri

Risk faktörleriniz varsa doktorunuzla konuşun ve gerekli önlemleri alın.
Uzun süre hareketsiz kalmaktan kaçının. Uzun yolculuklarda bacak egzersizleri yapın, ayağa kalkıp yürüyün.
Bol su tüketin.
Doktorunuz önerdiyse kan sulandırıcı ilaçları düzenli kullanın.
Sigara kullanmayın, sağlıklı kiloyu koruyun ve düzenli egzersiz yapın.

Pulmoner emboli, erken teşhis ve doğru tedavi ile kontrol altına alınabilen bir durumdur. Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşarsanız, derhal tıbbi yardım almanız hayati önem taşır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar